Έρευνες έδειξαν ότι όταν ένα αρσενικό να μένει μονογαμικό, τότε μετά από μερικές γενιές, οι απόγονοί του γίνονται πιο χαζοί.
Σύμφωνα με ερευνητές του πανεπιστημίου της Λωζάνης στην Ελβετία, με επικεφαλής τους βιολόγους Μπράιαν Χόλις και Ταντέους Καβέκι, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό βιολογίας «Proceedings of the Royal Society Β» της Βασιλικής Εταιρίας επιστημών της Βρετανίας, σύμφωνα με τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης», έκαναν πειράματα με μύγες του είδους «δροσόφιλα», οι οποίες φυσιολογικά μόνο μονογαμικές δεν είναι.
Οι επιστήμονες, καταρχάς, ανέπτυξαν στο εργαστήριό τους δύο ομάδες αρσενικών μυγών, μία κανονικά πολυγαμική και μία που -με το ζόρι- έγινε μονογαμική. Μετά υπέβαλαν όλες τις μύγες, μονογαμικές και πολυγαμικές, σε πρωτότυπες μαθησιακές δοκιμασίες.
Αρχικά οι επιστήμονες δίδαξαν τα έντομα να φοβούνται μία συγκεκριμένη μυρωδιά, την οποία συσχέτισαν με το βίαιο σοκ μιας δόνησης. Στην επόμενη φάση ελέγχθηκαν οι μύγες, αν είχαν μάθει καλά το «μάθημά» τους, καθώς τοποθετήθηκαν σε ένα σωλήνα που κατέληγε σε μία διασταύρωση: στο ένα σκέλος υπήρχε η «επικίνδυνη» μυρωδιά και στο άλλο μια άλλη ουδέτερη οσμή, που δεν παρέπεμπε σε κάποια οδυνηρή εμπειρία όπως η πρώτη.
Το αποτέλεσμα ήταν εντυπωσιακό: οι μονογαμικές μύγες ήταν πολύ πιο πιθανό να κατευθυνθούν προς την επικίνδυνη μυρωδιά από ό,τι οι πολυγαμικές, πράγμα που -κατά τους επιστήμονες- σημαίνει ότι οι μονογαμικές δεν είχαν μάθει το ίδιο καλά τι πρέπει να αποφεύγουν και τι όχι - άρα, συνοπτικά, ήσαν πιο χαζές!
Οι βιολόγοι επεσήμαναν πως το βασικό συμπέρασμα που πρέπει να εξαχθεί, έχει να κάνει με την εξελικτική επίδραση που άσκησε ο (εκ των πραγμάτων πολυγαμικός) ανταγωνισμός για εύρεση συντρόφου, στην ανάπτυξη της νοημοσύνης στο ζωικό βασίλειο.
Από την άλλη, η μεγαλύτερη ικανότητα μάθησης (λόγω του πολυγαμικού σεξ) φαίνεται πως έχει ένα τίμημα, σύμφωνα με τους ερευνητές, καθώς οι πολυγαμικές μύγες με το περισσότερο «μυαλό» πεθαίνουν συνήθως πιο νωρίς (η ζωή τους είναι κατά μέσο όρο 15% πιο σύντομη), κάτι για το οποίο δεν υπάρχει ακόμη σαφής εξήγηση.
Το πείραμα έδειξε και κάτι άλλο: ότι η «πολυγαμική νοημοσύνη» επιτρέπει στα αρσενικά να μην χάνουν τον χρόνο τους «φλερτάροντας» θηλυκά που δεν έχουν όρεξη για «περιπέτειες». Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι ενώ οι πολυγαμικές αρσενικές μύγες έχουν το σωστό «μάτι» για να πάνε κατευθείαν σε εκείνες τις θηλυκές που είναι δεκτικές, οι αρσενικές μονογαμικές μύγες βολοδέρνουν άσκοπα επί ώρες με θηλυκές που «το παίζουν» ακατάδεκτες και στο τέλος τους αφήνουν στα κρύα του λουτρού.
Προς το παρόν, δεν έχουν γίνει ανάλογα συγκριτικά πειράματα με άλλα είδη ζώων για να διαπιστωθεί αν η πολυγαμία και η μονογαμία έχουν διαφορετική επίπτωση στην ικανότητα μάθησης και στη νοημοσύνη. Πάντως ο δρ Χόλις υποπτεύεται ότι η σχέση ανάμεσα στο σεξ και στην εξέλιξη της μάθησης μπορεί να αφορά και άλλα είδη, ίσως και τον άνθρωπο. «Νομίζω ότι το πείραμα μπορεί να μας μάθει πολλά για τι συμβαίνει στη φύση και γιατί έχουμε τους εγκεφάλους που έχουμε», όπως είπε.